Πόρτο, η πόλη των θαλασσοπόρων και του κρασιού

       Το Πόρτο (αναφερόμενο και ως  Οπόρτο) είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Πορτογαλίας,  μετά την πρωτεύουσα Λισαβόνα. Τοποθετημένη κατά μήκος των εκβολών του ποταμού Ντούρο (Douro), στα βόρεια της χώρας, είναι ένα από τα παλαιότερα Ευρωπαϊκά κέντρα και έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCΟ το 1996.

    Με ιστορία που ξεκινά από τους ρωμαϊκούς χρόνους, η πόλη που έδωσε το όνομά της στη μεταγενέστερη Πορτογαλία (το Πόρτο ονομαζόταν αρχικά Cale, αλλά αργότερα -με τη δημιουργία του λιμανιού- μετονομάστηκε σε Portus Cale), είδε διαδοχικά Ρωμαίους, Βησιγότθους και Μαυριτανούς να διαφεντεύουν τις τύχες της. Τον 10ο αιώνα, με την επικράτηση των χριστιανικών πληθυσμών στην Ιβηρική χερσόνησο, το Πόρτο μετατράπηκε σε προπύργιο του καθολικισμού και αναπτύχθηκε σταδιακά σ' ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της περιοχής.

    Συνώνυμο της αφετηρίας των θαλασσινών ταξιδιών προς το άγνωστο, το Πόρτο ήταν η γενέτειρα του πρίγκιπα Ερρίκου του Θαλασσοπόρου, μιας από τις διασημότερες μεσαιωνικές φυσιογνωμίες στον τομέα των ναυτικών εξερευνήσεων. Το έργο του Ερρίκου του Θαλασσοπόρου συνέχισαν μετά τον θάνατό του οι Πορτογάλοι θαλασσοπόροι Βάσκο ντα Γκάμα, Βαρθολομαίος Ντιάζ και Μαγγελάνος.       Ο 17ος αιώνας θεωρείται σταθμός στην οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη του Πόρτο. Ηταν η εποχή που το ομώνυμο κρασί ξεκίνησε να «ταξιδεύει» από το λιμάνι της πόλης σε κάθε γωνιά της γης, μια εξέλιξη που οδήγησε το Πόρτο να αναπτυχθεί ως εμπορικό κέντρο και από τα τέλη του 19ου αιώνα ως βιομηχανικό.

   Το κρασί Βίνιο ντο Πόρτο (Vinho do Porto, κρασί του Πόρτο) οφείλει το όνομά του στην πόλη του Πόρτο. Είναι μια από τις βιομηχανοποιημένες περιοχές στην Πορτογαλία.

     Στις μέρες μας, σημαντικό κομμάτι της οικονομικής ζωής της Πορτογαλίας είναι οργανωμένο γύρω από το Πόρτο, όπου έχουν την έδρα τους οι περισσότερες επιχειρήσεις της χώρας. Η Λισαβόνα, αντίθετα, συνιστά το πολιτικό και διοικητικό κέντρο της χώρας, απολαμβάνοντας την αίγλη και το κύρος μιας πρωτεύουσας κράτους. Αυτός είναι ο λόγος της πατροπαράδοτης και αρκετά χαρακτηριστικής αντιπαλότητας που υπάρχει ανάμεσα στις δύο κυριότερες πόλεις της Πορτογαλίας.

Ιστορικά στοιχεία:

    Η ιστορία του Πόρτο εκκινεί από τον 4ο αιώνα, στη ρωμαϊκή κατοχή της Ιβηρικής χερσονήσου. Από τον καιρό εκείνο έχει γίνει πολύ σημαντικό εμπορικό λιμάνι.

     Το Πόρτο κατακτήθηκε από τους Μαυριτανούς κατά την εισβολή τους στην Ιβηρική το 711 μ.Χ. Το 868 η κυριαρχία της πόλης πέρασε στον χριστιανό πολέμαρχο Vímara Peres, ο οποίος ίδρυσε την πρώτη κομητεία της Πορτογαλίας.

   Το κρασί, που παράγεται στην κοιλάδα του Ντούρο, μεταφερόταν ήδη από τον 13ο αιώνα στα barcos rabelos(επίπεδα ιστιοφόρα). Το 1717, μετά τη Συνθήκη του Μέθουεν, ένας πρώτος Αγγλικός εμπορικός σταθμός εγκαταστάθηκε στο Πόρτο, και σιγά-σιγά η παραγωγή του κρασιού (Vinho do Porto) πέρασε στα χέρια Αγγλικών εταιρειών. Για να αντιμετωπίσει αυτή την κυριαρχία των Άγγλων, ο τότε πρωθυπουργός Μαρκήσιος του Pombal, ίδρυσε μια Πορτογαλική εταιρεία η οποία λάμβανε το μονοπώλιο από την παραγωγή κρασιού στην κοιλάδα του Ντούρο. Οριοθέτησε την περιοχή για να εξασφαλίσει την ποιότητα του κρασιού, προκαλώντας την επανάσταση των μικρών  αμπελοκαλλιεργητών, οι οποίοι την Καθαρή Τρίτη έκαψαν τα κτίρια της εταιρείας του. Η επανάσταση ονομάστηκε Revolta dos Borrachos (επανάσταση των μεθυσμένων).

    Η εισβολή των Ναπολεόντειων στρατευμάτων στην Πορτογαλία έφερε πόλεμο και στο Πόρτο. Στις 29 Μαρτίου του 1809, ενώ οι κάτοικοι της πόλης προσπάθησαν να διασχίσουν τον ποταμό για να ξεφύγουν, η γέφυραPonte das Barcasκατέρρευσε.

     Τον Αύγουστο του 1820 το Πόρτο επαναστάτησε ενάντια στην Αγγλική παρουσία, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει εμφύλιος ανάμεσα σε αυτούς που υποστήριζαν τη δημοκρατία και σε αυτούς που υποστήριζαν την απολυταρχία. Τελικά δόθηκε το 1822 φιλελεύθερο σύνταγμα με τη σύνοδο  Junta do Porto. Όταν ο Μιγκέλ της Πορτογαλίας πήρε το θρόνο το 1828, κατάργησε το σύνταγμα και βασίλεψε ως απόλυτος μονάρχης. Το Πόρτο επαναστάτησε πάλι και υπέστη 18μηνη πολιορκία από τον Πορτογαλικό στρατό. Μετά την παραίτηση του βασιλιά, ξαναθέσπισε το σύνταγμα.

  Στις 31 Ιανουαρίου, αναταραχή από δημοκρατικούς οδήγησε σε επανάσταση στο Πόρτο, με αποτέλεσμα τη δημιουργία της Πορτογαλικής Δημοκρατίας το 1910.

Αξιοθέατα του Πόρτο

       Πιο  ήσυχη από τη Λισαβόνα, η παλιά πόλη στα βόρεια της Πορτογαλίας είναι όλο το χρόνο γεμάτη τουρίστες και κερδίζει έδαφος στον παγκόσμιο χάρτη.Θα μπορούσε να είναι η δίδυμη αδελφή της Λισαβόνας. Χτισμένη κατά μήκος του ποταμού Ντούρο που χύνεται  στον Ατλαντικό είναι γεμάτη ζωή. Αναβαθμισμένη από την Ουνέσκο από το 1996 η παλιά πόλη είναι μαγική με τα μαγαζιά της που πουλάνε ρούχα, χάρτες και γλυκίσματα. Το πιο εντυπωσιακό είναι τα solars, τα τεράστια κτίρια αποικιακού χαρακτήρα που μαρτυρούν ότι η Πορτογαλία υπήρξε μεγάλη δύναμη. 

        Ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφθεί και να θαυμάσει τα ακόλουθα σημεία ενδιαφέροντος στο Πόρτο:

 Την Εκκλησία Κληρικών

     Η Εκκλησία των Κληρικών ( Clerigos Church) βρίσκεται στο κέντρο του Πόρτο και πρόκειται για μια μπαρόκ εκκλησία που κατασκευάστηκε το 1750 από τον αρχιτέκτονα Nicolau Nasoni. Βασικό της χαρακτηριστικό είναι το ψηλό καμπαναριό ( Torre dos Clerigos) με ύψος 75,6 μ. που φαίνεται από όλα τα σημεία της πόλης. Ανεβαίνοντας τα 240 σκαλιά μπορεί κανείς να απολαύσει την πανοραμική θέα της πόλης.Οι μπαρόκ επιρροές είναι εμφανείς σε όλη την αρχιτεκτονική του ναού, στον προσκείμενο ναό που κατασκευάστηκε αργότερα αλλά κυρίως στο εσωτερικό του ναού, όπου το πολύχρωμο μπαρόκ και ροκοκό μάρμαρο εντυπωσιάζει τους επισκέπτες.

Το Μέγαρο Μουσικής(Σπίτι της Μουσικής)

        Το "Casa Da Musica" χτίστηκε το 2001 στο πλαίσιο των επενδύσεων για το "Πόρτο Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα 2001 " από τον αρχιτέκτονα Rem Kolhaas. Είναι πλέον ένα κτίριο σύμβολο για την πόλη,  λόγω της εντυπωσιακής σύγχρονης αρχιτεκτονικής του. Είναι ένας ζωντανός χώρος μουσικής, φιλοξενεί πέρα από τη σύγχρονη σκηνή και τις τρεις κρατικές ορχήστρες. Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα ανανεώνεται και εμπλουτίζεται συχνά και είναι ένας από τους σημαντικότερους πόλους έλξης των φίλων της μουσικής όχι μόνο για τις παρουσιάσεις καλλιτεχνών αλλά και για τα εκπαιδευτικά προγράμματα και την έντονη κινητικότητα ως προς την διαδραστικότητα στο χώρο της μουσικής.

Το Ενυδρείο «Θαλάσσια Ζωή» του Πόρτο

       To ενυδρείο του Πόρτο βρίσκεται μέσα στην πόλη και είναι ένα πολύ ενδιαφέρον αξιοθέατο για τους επισκέπτες όλων των ηλικιών. Δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να εξερευνήσουν διαδραστικά το θαλάσσιο κόσμο. Ένα τούνελ διασχίζει το ενυδρείο, από το οποίο μπορείτε να παρατηρήσετε εκ των έσω τη θαλάσσια ζωή, υπάρχουν τμήματα στα οποία μπορείτε να αγγίξετε  καβούρια και άλλα ψάρια της επιφάνειας, μπορείτε να δείτε από κοντά τα σπανιότερα είδη ψαριών, ακόμη και προϊστορικά, και να ενημερωθείτε για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι ωκεανοί μας ίσως αναλαμβάνοντας κι εσείς δράση " υιοθετώντας ένα θαλάσσιο ζώο". Στο τέλος της επίσκεψης μετά από όλες τις πληροφορίες, εμπειρίες και εικόνες που μαζέψατε μπορείτε να απολαύσετε τη θέα του Ατλαντικού Ωκεανού από την οροφή του κτιρίου.

Το Σπίτι του Πρίγκιπα

       Το Casa do Infante ή αλλιώς το Σπίτι του Πρίγκιπα βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης του Πόρτο. Η ονομασία του μνημείου προκύπτει από το γεγονός πως ο Prince Henry γεννήθηκε εκεί. Το κτίριο λειτούργησε για ένα μεγάλο διάστημα ως τελωνείο και νομισματοκοπείο. Η σημερινή του μορφή μετά από πολλές επισκευές, αναμορφώσεις και επεκτάσεις έχει αλλάξει και πλέον λειτουργεί ως μουσείο. Περιλαμβάνει το ιστορικό αρχείο της πόλης, βιβλιοθήκη και εκθεσιακό χώρο.

Τη  Γέφυρα  Ντομ Λούις Ι

       Η γέφυρα Λούις Ι είναι αυτή που συνδέει την πόλη του Πόρτο με τη Vila Nova de Gaia. H ανακατασκευή της γέφυρας που ήδη υπήρχε, μετά από διαγωνισμό ανατέθηκε στον Teophile Seyrig, ο οποίος εκείνη την εποχή συνεργαζόταν με τον Gustave Eiffel. Ήταν η μεγαλύτερη γέφυρα του είδους της όταν κατασκευάστηκε. Σήμερα το μετρό διασχίζει το πάνω μέρος της γέφυρας και οι πεζοί και τα οχήματα διασχίζουν το κάτω μέρος της γέφυρας. Έχει ανακηρυχθεί  μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς από το IGESPAR από το 1982 και παραμένει ένα από τα εντυπωσιακότερα σημεία της πόλης.

Το Εθνικό Μουσείο Σουάρες ντος Ρέις

       Το Εθνικό Μουσείο Τέχνης Soares Dos Reis στο Πόρτο έχει πάρει το όνομά του  από τον ομώνυμο Πορτογάλο γλύπτη. Από την ίδρυσή του το 1833, ως το πρώτο εθνικό μουσείο της χώρας, στεγάστηκε στο St Anthony Convent και το 1942 μεταφέρθηκε στο αρχαίο Carrancas Palace στο κέντρο της πόλης, καθώς η νέα αυτή στέγη είναι καταλληλότερη για τη φύλαξη έργων τέχνης. Το Carrancas Palace στην πάροδο των χρόνων επεκτάθηκε και εκσυγχρονίστηκε μετά από παρεμβάσεις του αρχιτέκτονα Fernando Tavora ο οποίος το έφερε στη σημερινή του μορφή. Πρόκειται για ένα πανέμορφο κτίριο στο οποίο μπορεί κανείς να περιηγηθεί και να γνωρίσει την πορτογαλική τέχνη, με μεγάλη έμφαση στο έργο του γλύπτη Soares Dos Reis.

Τη  Συναγωγή «Συντριβάνι της Ζωής»

      Kadoorie Synagogue ονομάζεται η Συναγωγή της εβραϊκής κοινότητας στο Πόρτο της Πορτογαλίας και είναι η μεγαλύτερη συναγωγή στην Ιβηρική Χερσόνησο. Η λέξη Kadoorie σημαίνει συντριβάνι της ζωής. Ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1938 μετά από την πρωτοβουλία του ιδρυτή της του Αrtur Barros Basto, ενός στρατιωτικού που ασπάστηκε τον Ιουδαϊσμό. Όταν λοιπόν διαπιστώθηκε πως οι λίγοι αρχικά Εβραίοι του Πόρτο έπρεπε να μετακινηθούν στη Λισσαβόνα για όλα τα ζητήματα θρησκευτικού περιεχομένου, αποφασίστηκε η ίδρυση της Kadoorie Synagogue. Το όνομα δόθηκε προς τιμήν της Laura Kadoorie, σύζυγο ενός Εβραίου φιλάνθρωπου,  ιρακινής καταγωγής,  η οποία μετά το θάνατό του αποφάσισε να ενισχύσει οικονομικά την κατασκευή της συναγωγής που είχε αδειοδοτηθεί από το 1929 και οι οικονομικές δυσκολίες καθυστερούσαν την ολοκλήρωση της. Ο αρχιτέκτονας του κτιρίου Augusto dos Santos Malta, απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών του Πόρτο, σε συνεργασία με τον Αrthur Almeida δημιούργησαν ένα εξαιρετικής αισθητικής κτίριο που σίγουρα αξίζει μια επίσκεψη.

Τα Ανάκτορα  Borsa/Κτίριο του Χρηματιστηρίου

Το Παλάτι Bolsa/Χρηματιστήριο

  Το Palacio da Bolsa (Παλάτι Χρηματιστηρίου- Χρηματιστήριο) είναι ένα ιστορικό κτίριο στο Πόρτο. Το παλάτι χτίστηκε τον 19ο αιώνα από τα μέλη του Εμπορικού Συλλόγου (Associação Comercial) σε νεοκλασικό στυλ. Βρίσκεται στην Infante D. Henrique πλατεία,  στο ιστορικό κέντρο του Πόρτο, το οποίο χαρακτηρίζεται ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από  την UNESCO.

       Η γενική δομή του κτιρίου ολοκληρώθηκε το 1850, αλλά αρκετές αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες αργότερα ανατέθηκαν σε αρχιτέκτονες, όπως ο Gustavo Adolfo Gonçalves e Sousa  και ο Tomás Augusto Soler.

      Το εσωτερικό του ανακτόρου, μόνο τελείωσε το 1910. Ήταν υπέροχα διακοσμημένο από διάφορους καλλιτέχνες. Η κεντρική αυλή (Courtyard Εθνών »- Pátio das Nações) καλύπτεται από ένα μεγάλο μεταλλικό, οκταγωνικό τρούλο, με υαλοπίνακες, σχεδιασμένο από τον Tomás Soler και χτίστηκε μετά το 1880. Το κάτω μέρος του θόλου είναι διακοσμημένο με πίνακες της Πορτογαλίας και των χωρών , με τις οποίες η Πορτογαλία είχε εμπορικές σχέσεις τον 19ο αιώνα. 

   Στο πίσω μέρος της αυλής, ένα πλούσιο κλιμακοστάσιο, που χτίστηκε το 1868 από τον Gonçalves e Sousa, οδηγεί στους επάνω ορόφους και είναι διακοσμημένο με προτομές από φημισμένους  γλύπτες της χώρας.  Οι τοιχογραφίες της οροφής ήταν ζωγραφισμένες από τον António Ramalho.

Πολλά δωμάτια του Παλατιού, όπως η αίθουσα του Δικαστηρίου, η αίθουσα συνελεύσεων, η αίθουσα Golden Room , αλλά και τα  έπιπλα είναι διακοσμημένα με πίνακες ζωγραφικής και γλυπτά αξιόλογης τεχνικής σύλληψης.