Ο δυτικός Καύκασος, ή αλλιώς ο διαφυλασσόμενος Καύκασος, ο οποίος είναι το μεγαλύτερο βουνό της Ευρώπης έχει χαρακτηριστεί από πολύ παλιά προστατευόμενη περιοχή της Ρωσίας. Τον 19ο αιώνα υπό την Τσαρική εξουσία, οι πρίγκιπες κυνηγοί ονόμασαν την περιοχή «Προστατευόμενη κυνηγετική ζώνη των μεγάλων πριγκίπων». Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στις αρχές του 21ου αιώνα, είχαν μειωθεί δραματικά οι πληθυσμοί των ζώων, με τον Βίσονα να πλήττεται περισσότερο από όλα τα άλλα. Γι αυτό, το 1924 ο Καυκάσιος Βίσονας χαρακτηρίστηκε ως προστατευμένο είδος. Σήμερα στην πανίδα του Καυκάσου υπάρχουν μεγάλα θηλαστικά όπως ο Βίσονας, ο Τάρανδος, το Ζαρκάδι και η Γαζέλα. Οι πεδινές περιοχές που βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο φημίζονται για πανέμορφα αλπικά λιβάδια τους.
Χιλιάδες προϊστορικά μεγαλιθικά μνημεία είναι γνωστά σε όλο τον κόσμο. Τα λιγότερο γνωστά βρίσκονται στην περιοχή του Καυκάσου. Τα Ντόλμεν καλύπτουν το δυτικό Καύκασο και στις δύο πλευρές της κορυφογραμμής του βουνού, σε μια έκταση περίπου 12.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στα εδάφη της Ρωσίας και της Αμπχαζίας.
photo
Τα ρωσικά Ντόλμεν αποτελούνται από πέντε μονοκόμματους ογκόλιθους αρκετών τόνων (τέσσερις για τους τοίχους και ένας για την οροφή) σε μια εποχή που δεν υπήρχαν μηχανικά μέσα. Πηγή: News media
Τα καυκασιανά Ντόλμεν αντιπροσωπεύουν ένα μοναδικό είδος προϊστορικής αρχιτεκτονικής. Αποτελούνται από κυκλώπειους ογκόλιθους που είναι τοποθετημένοι σε γωνίες 90 μοιρών με μεγάλη ακρίβεια σε μια εποχή που δεν υπήρχαν τροχαλίες ή άλλα βοηθητικά όργανα. Χαρακτηριστικό αυτών των μνημείων, που χρονολογούνται μεταξύ του τέλους της 4ης χιλιετίας και την αρχή της 2ης χιλιετίας π.Χ., είναι ότι έχουν μια οπή στο μπροστινό μέρος που είναι τέλειος κύκλος. Ενώ είναι ισάξια ή και ανώτερα από τα μεγαλιθικά κτίσματα της υπόλοιπης Ευρώπης, τα καυκασιανά Ντόλμεν παραμένουν άγνωστα, όπως επίσης άγνωστοι είναι και οι κατασκευαστές τους.
photo
Τα μνημεία καταστρέφονται με τον καιρό, έχοντας εγκαταλειφτεί στην τύχη τους. Πηγή: News media
Παρά την ιδιομορφία τους, τα μνημεία του Καυκάσου παρουσιάζουν έντονες ομοιότητες με τις κυκλώπειες κατασκευές που έχουν βρεθεί σε διάφορα μέρη της Ευρώπης και της Ασίας, όπως στην Ιβηρική Χερσόνησο, τη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία, τη Γερμανία, τη Δανία, τη Σουηδία, το Ισραήλ και την Ινδία.
Αν και έχουν προταθεί πολλές θεωρίες, ο προϊστορικός πολιτισμός που τα κατασκεύασε παραμένει άγνωστος. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο πολιτισμός αυτός δεν ήταν πρωτόγονος, καθώς στα μνημεία ενσωματώνονται αστρονομικά και άλλα στοιχεία που δείχνουν ανεπτυγμένο επίπεδο τόσο στις επιστήμες όσο και στον τομέα των κατασκευών.
photo
photo
Πολλά από τα παράξενα κτίσματα έχουν διακοσμητικές παραστάσεις με οριζόντιες ή κάθετες κυματοειδείς γραμμές, τρίγωνα και ομόκεντρους κύκλους. Πηγή: News media
Υπάρχουν περίπου 3.000 μεγαλιθικά κτίσματα στον δυτικό Καύκασο που έχουν ανακαλυφθεί, ο αριθμός τους όμως είναι πολύ μεγαλύτερος, καθώς πολλά έχουν καταστραφεί. Γενικά η περιοχή είναι απροστάτευτη και παραμελημένη και πολλά κτίσματα χάθηκαν από βανδαλισμούς.
Παρά τον μεγάλο αριθμό τους, τα Ντόλμεν έχουν περιορισμένη ποικιλία στην αρχιτεκτονική τους. Οι κατόψεις τους είναι τραπεζοειδείς, τετράγωνες, παραλληλόγραμμες και κυκλικές. Όλα τα Ντόλμεν έχουν μια χαρακτηριστική πύλη στο κέντρο της πρόσοψης. Εκτός της στρογγυλής τρύπας, υπάρχουν και ανοίγματα που θυμίζουν θύρες, μερικές φορές πάνω από ένα μέτρο.
photo
photo
Σχεδόν όλες οι κατασκευές είναι ορθογώνιες με μια χαρακτηριστική κυκλική τρύπα στην πρόσοψη τους. Πηγή: News media
Στην ευρύτερη περιοχή έχουν βρεθεί αντικείμενα της Εποχής του Χαλκού και του Σιδήρου, αλλά και κεραμικά αγγεία –που βοήθησαν στον εντοπισμό της χρονολογίας των πέτρινων μνημείων– καθώς και ανθρώπινα λείψανα, χάλκινα εργαλεία και στολίδια από ασήμι, χρυσό και ημιπολύτιμους λίθους. Το ίδιο περιορισμένο είναι και το ρεπερτόριο της διακόσμησης. Κάθετες και οριζόντιες κυματοειδείς γραμμές, τρίγωνα και ομόκεντροι κύκλοι είναι τα πιο κοινά διακοσμητικά μοτίβα. Τα περισσότερα ανάγλυφα βρίσκονται στις στήλες ένθεν και ένθεν της εισόδου και στο υπέρθυρο. Υπάρχουν επίσης μερικά ανάγλυφα που έχουν φαλλικό σχήμα.
photo
Ντόλμεν σε σχήμα πυραμίδας. Πηγή: News media
Μερικά ασυνήθιστα κτίσματα είχαν στον περίγυρό τους πέτρινες μπάλες, σαν αυτές που συναντάμε στον πολιτισμό των Ολμέκων στη Νότια Αμερική, καθώς και ανάγλυφες παραστάσεις ζώων. Αυτά όμως είναι σπάνια.
Το εσωτερικό ενός τυπικού τετράγωνου Ντόλμεν έχει διαστάσεις 4×4 μέτρα, ύψος λίγο μεγαλύτερο από αυτό του ανθρώπου, ενώ εκείνα που ήταν στρογγυλά είχαν διάμετρο 4 έως 5 μέτρα. Στα Ντόλμεν χωρούσαν έως τρία άτομα. Δυστυχώς τα κυκλικά Ντόλμεν –που ήταν περιορισμένα σε αριθμό– ισοπεδώθηκαν, πιθανώς στη δεκαετία του 1950, για να μαζέψουν οι άνθρωποι τους καρπούς των γύρω δέντρων.
photo
Το εσωτερικό ενός Ντόλμεν. Πηγή: News media
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα συγκροτήματα μεγαλιθικών κτισμάτων –μια ομάδα τριών Ντόλμεν– στέκεται σε σειρά πάνω σε ένα λόφο πάνω στον ποταμό Zhane στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, στην περιοχή του Κρασνοντάρ. Σε αυτόν τον τομέα υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση όλων των τύπων των μεγαλιθικών μνημείων, συμπεριλαμβανομένων οικισμών αλλά και νεκροταφείων. Μεγάλα πέτρινα αναχώματα περιβάλλουν τα δύο μνημεία.
Τα Ντόλμεν του ποταμού Zhane περιβάλλονται από μεγάλα πέτρινα αναχώματα. Πηγή: News media
Οι αυλές των Ντόλμεν –σήμερα οι περισσότερες ερειπωμένες– περιβάλλονταν από μεγάλους πέτρινους τοίχους, με πάνω από ένα μέτρο ύψος. Τα ανθρώπινα λείψανα και τα κτερίσματα από ασήμι, χρυσό και ημιπολύτιμους λίθους δείχνουν ότι επρόκειτο για ιδιότυπα νεκροταφεία, φτιαγμένα με την ίδια τεχνική των Ντόλμεν που χρησίμευαν ίσως για κατοικίες.
photo
photo
Η χρήση των Ντόλμεν, σε διάφορα μεγέθη και τύπους κατασκευών, παραμένει έως σήμερα ανεξήγητη. Πηγή: News media
Ένα άλλο Ντόλμεν κοντά στον ποταμό Zhane έχει μια μυστική είσοδο στο πίσω μέρος του θαλάμου, ενώ στην πρόσοψη υπάρχει μια εικονική είσοδος, καθώς και αυλή στο μπροστινό μέρος του Ντόλμεν. Ο ρόλος όλων αυτών είναι δύσκολο να εξηγηθεί.
Στην ευρύτερη περιοχή του Καυκάσου, πλην των μεγαλιθικών μνημείων έχουν βρεθεί και πέτρινοι λαβύρινθοι, ο σκοπός των οποίων παραμένει αδιευκρίνιστος. Τα διάσπαρτα μεγαλιθικά μνημεία καλύπτουν συνολικά μια έκταση 12.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στα εδάφη της Ρωσίας και της Αμπχαζίας.
photo
photo
Χάρτης του δυτικού Καυκάσου με σημειωμένες τις περιοχές των μεγαλιθικών μνημείων, τα οποία καλύπτουν έκταση 12.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στα εδάφη της Ρωσίας και της Αμπχαζίας. Πηγή: News media
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου