Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου 2015

Προϊστορικές τοποθεσίες και ζωγραφισμένα σπήλαια της κοιλάδας του Βεζέρ

                Οι Προϊστορικές τοποθεσίες και τα ζωγραφισμένα σπήλαια της κοιλάδας του Βεζέρ είναι μια ομάδα από 147 μοναδικές προϊστορικές τοποθεσίες και 25 σπήλαια που φέρουν ζωγραφικές παραστάσεις στα πλάγια φατνώματα. Εκτείνονται σε μήκος περίπου 40 km στην κοιλάδα του ποταμού Βεζέρ (Vézère) στον νομό Ντορντόνι (Dordogne) στην περιοχή της Ακουιτανίας (Aquitaine) και, από το 1979, αποτελούν Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
             Οι χώροι αυτοί παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο από εθνολογικής και ανθρωπολογικής άποψης όσο και από αισθητικής, λόγω των τοιχογραφιών  στα σπήλαια, ιδιαίτερα εκείνων στο σπήλαιο Λασκώ  (Lascaux), του οποίου η ανακάλυψη το 1940 ήταν εξαιρετικής σημασίας για την ιστορία της προϊστορικής τέχνης. Οι σκηνές κυνηγιού που έχουν αποτυπωθεί εκεί παρουσιάζουν περίπου 100 εικόνες ζώων, που είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτες για τις λεπτομέρειές ους, τα ζωντανά χρώματα αλλά και τον ρεαλισμό της απεικόνισης.
       Το σπήλαιο Λασκώ (γαλλ. Grotte de Lascaux) είναι ένα από τα πλέον σημαντικά σπήλαια με παλαιολιθικής εποχής τοιχογραφίες, ιδιαίτερα διακρινόμενες όχι μόνον ως προς τον αριθμό τους αλλά και ως προς την αισθητική τους. Έχει αποκληθεί η "Καπέλα Σιξτίνα των τοιχογραφιών", "Βερσαλίες της Προϊστορίας" και "Γαλλική Αλταμίρα".Το σπήλαιο βρίσκεται κοντά στο χωριό Μονινιάκ  στην κοιλάδα του ποταμού Βεζέρ (Vézère) . Αποτελεί μία από τις Προϊστορικές τοποθεσίες και τα ζωγραφισμένα σπήλαια της κοιλάδας του Βεζέρ.

         Το σπήλαιο Λασκώ εμφανίζει σαφή υπεροχή συγκρινόμενο με  παρόμοια σπήλαια της Γαλλίας και της Ισπανίας, όπως τα σπήλαια Les Trois-FrèresNiauxΑλταμίραFont-de-Gaume and Les Combarellesκαθώς, εκτός του ότι είναι πολύ μεγαλύτερο από τα υπόλοιπα, οι τοιχογραφίες του είναι πολύ καλύτερα διατηρημένες. 
          Τα τοιχώματα (πλάγια φατνώματα) του Λασκώ είναι καλυμμένα με έγχρωμες εικόνες και χαρακτικά ζώων, τα οποία βρίσκονται σε ύψος που δύσκολα τα φθάνει κανείς. Οι μελετητές υπολόγισαν ότι το έδαφος του σπηλαίου πριν από 17.000 χρόνια είχε διαφορετική διαμόρφωση και έτσι ο προϊστορικός καλλιτέχνης μπορούσε να φθάνει τα τοιχώματα. Το έδαφος του σπηλαίου βαθμιαία καταβυθιζόταν, με συνέπεια σήμερα να είναι δυσπρόσιτα.

         Το σπήλαιο ανακαλύφθηκε τυχαία από τέσσερις εφήβους, τους Marcel Ravidat, Jacques Marsal, Georges Agnel et Simon Coencas στις 12 Σεπτεμβρίου 1940. Οι νεαροί μπήκαν στο σπήλαιο κρατώντας μια απλή λάμπα και χρειάστηκε να φθάσουν στο πρώτο στενό σημείο του περάσματος για να διακρίνουν τις τοιχογραφίες. Επανήλθαν τις επόμενες ημέρες αλλά εν τω μεταξύ η ανακάλυψη έγινε γνωστή στο χωριό Μοντινιάκ και κατέφθασαν εκεί πολλοί χωρικοί. Αποφάσισαν να καλέσουν τους κορυφαίους ερευνητές της εποχής. 

         Αρχικά ήλθε ο ερευνητής αβάς Ανρί Μπρέιλ (Henri Breuil) και ακολούθησαν οι Dr. Cheynier, οι αδελφοί Μπουισονί (Α. και J.Bouysonnie) και αργότερα οΝτενί Πεϊρονί (Denis Peyrony) και ο Κόμης Μπεγκουέν (Compte Bégouën)

         Όταν ο Μπρέιλ εισήλθε στο σπήλαιο, διαπίστωσε ότι στα τοιχώματα υπήρχε ένα παχύ στρώμα κρυστάλλων ασβεστίτη με πολύ καλά διατηρημένες τοιχογραφίες σχεδιασμένες επάνω του. Όλες οι τοιχογραφίες έχουν διατηρηθεί επί χιλιάδες χρόνια, χωρίς να ξεθωριάσουν ή να αλλοιωθούν λόγω της φυσικής ανανέωσης του αέρα που γίνεται  στο σπήλαιο.Οι τοιχογραφίες χρονολογήθηκαν, με την μέθοδο του άνθρακα - 14, και η ηλικία τους βρέθηκε ότι είναι 17.000 έτη, αν και υπολογίζεται ότι το σπήλαιο ήταν κατοικημένο για μια περίοδο περίπου 6.000 ετών.
         Τα ζώα που απεικονίζονται στις τοιχογραφίες ανήκουν σε διαφορετικά είδη: Βοοειδή, βίσονες και άλογα. Παράλληλα υπάρχουν και ορισμένα ίχνη αναπαράστασης ανθρώπων στις εικόνες. Οι αναπαραστάσεις αυτές δεν έχουν ούτε τη  λεπτομέρεια ούτε την προσοχή με την οποία δημιουργήθηκαν οι εικόνες των ζώων. Ορισμένα ζώα, όπως κάποια άλογα, έχουν πραγματικά εντυπωσιακή αναπαράσταση στις τοιχογραφίες.
             Το σπήλαιο Λασκώ δεν είναι επισκέψιμο σήμερα, καθώς το 1955 διαγιγνώσκονται τα πρώτα σημεία αλλοιώσεων: Προέρχονται κυρίως από το διοξείδιο του άνθρακα που παράγεται από τους επισκέπτες του σπηλαίου, παρά το γεγονός ότι εκτός από τον τεχνητό φωτισμό έχουν καταβληθεί σοβαρές προσπάθειες για την ορθή ανανέωση του αέρα με την τοποθέτηση κλιματιστικών και η είσοδος φράσσεται από μια μεγάλη χάλκινη θύρα. Το 1957 εγκαθίσταται σύστημα σταθεροποίησης θερμοκρασίας καιτης  υγρασίας, αλλά ο φρενήρης ρυθμός επισκεπτών (περίπου 1.000 άτομα ανά ημέρα) έχει ως αποτέλεσμα σε μια "αίθουσα" του σπηλαίου όγκου 1.500 m3 να παράγονται 2.500 λίτραδιοξειδίου του άνθρακα και 50 kg υδρατμών.

       Το 1960 εμφανίζεται για πρώτη φορά η αποκαλούμενη "πράσινη ασθένεια": Το διοξείδιο του άνθρακα, η υγρασία και ο τεχνητός φωτισμός αποτελούν ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη φυκών στα τοιχώματα του σπηλαίου. Σχεδόν ταυτόχρονα εμφανίζεται και η "λευκή ασθένεια", που οφείλεται σε αλλοιώσεις του ασβεστίτη από την περίσσεια του διοξειδίου του άνθρακα και εμφανίζει λευκές αποθέσεις σε πολλά σημεία των τοιχωμάτων. Παρά την εγκατάσταση φίλτρων όζοντος και άλλων συσκευών, οι μικροοργανισμοί συνεχίζουν να αναπτύσσονται και, το 1963, ο τότε υπουργός πολιτισμού Αντρέ Μαλρώ (André Malraux) αποφασίζει το κλείσιμο του Λασκώ για τους επισκέπτες.
         Από το 1965 έως το 1967, τροποποιείται η ρύθμιση για την θερμοκρασία του περιβάλλοντος και τον έλεγχο της υγρασίας. Στόχος είναι να αναδημιουργηθούν οι συνθήκες κυκλοφορίας των αερίων μαζών που επέτρεψαν τη διατήρηση του σπηλαίου επί χιλιετίες.

          Τα προβλήματα όμως δεν σταμάτησαν εδώ. Το 2007 εμφανίζονται μαύρες κηλίδες, που οφείλονται σε δύο μύκητες. Η Επιτροπή προτείνει μια βιοκτόνο διαδικασία, η οποία έχει αποτέλεσμα σε εννέα από τα έντεκα σημεία που εμφανίστηκαν οι κηλίδες. Το 2008 το σπήλαιο αφήνεται ολοσχερώς χωρίς καμία παρέμβαση επί τρίμηνο. Ο στόχος των ειδικών είναι να φέρουν εκ νέου το σπήλαιο στις συνθήκες που το διατήρησαν σχεδόν ανέπαφο επί δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Το ίδιο έτος η  UNESCO, αδικαιολόγητα,  δεν θέλησε να προσθέσει το σπήλαιο στον κατάλογο των Μνημείων που βρίσκονται σε κίνδυνο.

           Στις 21 Ιανουαρίου 2010, ο Υπουργός Πολιτισμού Φρεντερίκ Μιτεράν ανακοινώνει ότι ο παλαιοανθρωπολόγος Yves Coppens αναλαμβάνει την προεδρία του Επιστημονικού Συμβουλίου για τη διατήρηση του σπηλαίου.

Πηγή: http://el.wikipedia.org  
       Για εικονική περιήγηση στο σπήλαιο μπορεί κανείς να επισκεφθεί την επίσημη ιστοσελίδα http://www.lascaux.culture.fr


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου